Jongeren zijn nu meer online dan ooit. Hoe gaat het eigenlijk met hun welbevinden?

Social media en online games. Een fenomeen van de afgelopen jaren. Ze bieden ruimte voor veel interactie, behendigheid en de mogelijkheid om altijd in contact te staan met elkaar. Kortom, het biedt veel kansen. Social media of veel gamen veroorzaakt op zichzelf geen stress of eenzaamheid. Het zijn andere factoren die hier een bijdrage aan leveren, denk bijvoorbeeld aan het mijden van face to face contact, omdat je sociaal minder vaardig bent of omdat je even uit de echte wereld weg wilt vluchten als het thuis niet zo lekker gaat. Dan kan je leven echt wel eenzaam zijn. Depressies of jezelf verliezen in games is dan ook iets wat we regelmatig terugzien.

Elk jaar wordt er internationaal onderzoek gedaan naar het welbevinden van kinderen in de leeftijd van 11 – 14 jaar (HBSC). Naast het meten van gedrag wordt er ook gekeken naar factoren die dit gedrag beïnvloeden. Als we kijken naar de resultaten van dit onderzoek, dan zien we dat schoolstress steeds verder toeneemt. Eén van de oorzaken die hiermee samenhangt is dat meer dan één op de tien jongeren voldoet aan de criteria van een social media- of gameverslaving.

Ik zie je denken, wat zegt dit nu. Als we deze resultaten bekijken dan lijkt het heel negatief. Toch blijkt uit het onderzoek dat social media en online gamen ook een positief effect hebben op de sociale vaardigheden van jongeren. Ze zijn veel in contact met elkaar. Echter als het een ‘moeten’ wordt, of beter gezegd: een verslaving, dan is het een ander verhaal. Zowel voor social media als voor gamen ervaren jongeren die voldoen aan de symptomen van een verslaving een negatieve invloed op hun sociale competentie. Deze doelgroep is ook minder tevreden met hun leven. Tijd voor actie!

Tijd voor actie!

Social media en gamen brengt veel nieuwe (media) ervaringen met zich mee. De een weet heel goed wat wel en niet kan, de ander vindt dit wat moeilijker of is gevoeliger voor verslaving. Belangrijk is dus om je kind mediawijs op te voeden. Helaas is de wereld in een korte tijd veranderd, maar ga het gesprek aan over eigen ervaringen en verantwoordelijkheden en je zult versteld staan van de wijsheid van jouw kind. Continu controleren helpt je kind niet om risico’s te leren herkennen.

Wat kan jij als ouder wel doen?

• Begin op tijd met (social) media opvoeding. Opvoeden is meer dan alleen de telefoon wegleggen tijdens het eten. Het betekent meekijken en samen praten over wat je online doet en wat er gebeurt. Zelf een account aanmaken heeft dan ook niet direct zin, jouw ervaring zal toch anders zijn dan die van jouw kind. De vraag is wel, wat kan en mag online en wat niet. Kinderen mogen zelf kritisch zijn op media.
• Heb vertrouwen. Restricties werken vaak averechts. Als je vroeger iets niet mocht was het toch des te leuker om het toch te proberen? Het gaat er om wat je op je scherm doet en ook wat je allemaal niet doet door die vele uren online. Denk hierbij aan vrienden opzoeken, naar buiten gaan, sporten of huiswerk maken. Als je kind dit allemaal doet is er waarschijnlijk niet zoveel aan de hand.
• Bied telefoonmomenten aan, voortdurend afgeleid worden werkt niet. Bijvoorbeeld 25 minuten geconcentreerd werken tegenover vijf minuten telefoontijd.
• Maak afspraken met andere ouders/verzorgers – dit voorkomt mogelijk het gevoel van FOMO (Fear Of Missing Out). Denk aan een afspraak dat er bijvoorbeeld in de klassenapp na een bepaalde tijd geen berichten meer worden gestuurd.
• Wees je bewust van je eigen online gedrag. Nog even dat appje aan tafel sturen is dat wel zo handig? Jouw gedrag is snel gekopieerd.

Sta jij ook voor een samenleving waarin we elkaar waarderen en respecteren? Onderteken dan hier ons statement.

Auteur: Sharien van Arendonk